Czymś zupełnie normalnym jest dla parafian nawiedzanie Najświętszego Sakramentu w Grobie Pańskim, gdzie od końca wielkopiątkowej Liturgii Męki Pańskiej aż do kilku minut przed Wigilią Paschalną stoi wystawiony Najświętszy Sakrament. Jednak warto wiedzieć, że to nie monstrancja, a krzyż jest tym, co pierwotnie spoczywało w Grobie Pańskim[1].
Często można spotkać się z określeniem, że Bóg mówi w ciszy. W przypadku Wielkiej Soboty Bóg przemawia ciszą. W tej ciszy nie tylko nie rozbrzmiewa dźwięk dzwonów i organów. Pobrzmiewa w niej napięcie pomiędzy przejmującym wołaniem Jezusa z krzyża, a chcącym wyrwać się, gdzieś z końca języka, okrzykiem „alleluja!”; niczym po „Chwała Ojcu…” na początku niemal każdej godziny kanonicznej w okresie Wielkiego Postu.
Liturgia Męki Pańskiej (Celebratio Passionis Domini) to celebracja mająca miejsce w czasie trwania postu paschalnego, w trakcie której nie dokonuje się konsekracji darów eucharystycznych, ale spożywa się Komunię z hostii pozostałych po wielkoczwartkowej liturgii Mszy Wieczerzy Pańskiej1. Stąd do 1955 r. nazywano tę liturgię Mszą uprzednio poświęconych darów (Missa Praesanctificatorum)2. Jednak tak dawniej, jak i dziś kulminacyjnym momentem tej liturgii jest adoracja krzyża, którą poprzedza najdłuższa w roku liturgicznym modlitwa powszechna, wieńcząca liturgię słowa z opisem pasji według św. Jana3. Cechą charakterystyczną liturgii tego dnia jest również obrzęd prostracji, który przed wieloma wiekami rozpoczynał każdą celebrację mszalną, a dziś pozostał jedynie w omawianej ceremonii Wielkiego Piątku. Niniejsze opracowanie nie będzie miało jednak na celu ukazania historii kształtowania się poszczególnych obrzędów, gdyż to temat bardzo szeroki. Uwaga tego tekstu zostanie skupiona jedynie na pochodzeniu modlitw tej liturgii. W ten sposób będzie można dojść do źródeł oracji Triduum Paschalnego w odniesieniu do Liturgii Męki Pańskiej.
Liturgia Wielkiego Czwartku, a dokładniej Msza Wieczerzy Pańskiej (Missa in Cena Domini), to pierwsza celebracja Świętego Triduum Paschalnego, która niejako otwiera Kościołowi cały ten czas1. Sama nazwa tej pierwszej liturgii miewała w ciągu wieków różne nazwy. Ostatnim tytułem tego dnia sprzed zakończenia Soboru Watykańskiego II była Uroczysta Msza Wieczorna Wieczerzy Pańskiej2. Pod koniec soborowych obrad wydano jednak nowe normy dotyczące rubryk mszalnych, zgodnie z którymi od 1965 r. dzień ten nie posiadał w swojej nazwie sformułowania „uroczysta”3. Tak też pozostało do dnia dzisiejszego, gdy omawiana liturgia posiada jedynie tytuł Mszy Wieczornej Wieczerzy Pańskiej (Missa Vespertina in Cena Domini)4.
Poniżej prezentujemy Wam propozycję pomocy liturgicznych, gotowych do wykorzystania podczas głównych celebracji Triduum Paschalnego (po sprawdzeniu adekwatności wszystkich szczegółów).
Zapraszamy do udziału w webinarze przygotowywanym we współpracy Dominikańskiego Ośrodka Liturgicznego i portalu dominikanie.pl o Triduum Paschalnym. Program rozpocznie się o 18:00 w Wielką Środę, 5 kwietnia 2023. W czasie trwania będzie można zadawać pytania na czacie, na które będą odpowiadać Łukasz Miśko OP, Michał Wsiołkowski i Radosław Więcławek OP.
Poniżej prezentujemy Wam pomoc liturgiczne na celebracje Wieczerzy Pańskiej, ku czci Męki Pańskiej i wigilii paschalnej odprawianej przez biskupa.
Zgodnie z zapowiedziami prezentujemy Wam nagrania śpiewów z Graduału Zwykłego. Poniżej prezentujemy nagrania kolejno na: Wielki Czwartek (Liturgia Wieczerzy Pańskiej), Wielki Piątek (Liturgia Męki Pańskiej) i Niedzielę Zmartwychwstania (Liturgii Wigilii Paschalnej).
„Przewodnik po Triduum” to nowa seria opracowana we współpracy serwisu Liturgia.pl oraz strony Z pasji do liturgii. Zapraszamy do wspólnego przygotowania celebracji Triduum Paschalnego.
Komisja ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów Konferencji Episkopatu Polski opublikowała wskazania dotyczące liturgii Triduum Paschalnego w roku 2022 w związku ze zniesieniem w Polsce obowiązku izolacji i kwarantanny, a także noszenia maseczek w dniu 28 marca br.