Kolejna, szósta edycja warsztatów polifonii franko-flamandzkiej z Kodeksu Occo pod kierownictwem Marcela Pérèsa odbędzie się po raz trzeci w Krakowie, w dniach 15 do 19 stycznia. Owoce pracy uczestników warsztatów zabrzmią podczas Mszy w Bazylice Ojców Dominikanów w Krakowie w niedzielę 19 stycznia o 15:30.
Marcel Pérès wraca do Krakowa, by poprowadzić warsztaty śpiewu arcydzieła polifonii renesansowej – Missa Pange Lingua Josquina des Pres. Polifonia to niezwykła dziedzina sztuki muzycznej, a zarazem skarb i owoc pobożności Kościoła rzymskokatolickiego. Niestety, w Polsce poza nielicznymi wyjątkami praktycznie nie można jej usłyszeć w jej naturalnym środowisku, czyli w liturgii. Dlatego Fundacja Świętego Benedykta i Fundacja Dominikański Ośrodek Liturgiczny organizują warsztaty śpiewu, na zakończenie których zaśpiewana zostanie słynna Missa Pange Lingua Josquina des Pres podczas liturgii.
Zajęcia poprowadzi Marcel Pérès, słynny francuski muzykolog, śpiewak, kompozytor oraz badacz i znawca najstarszych kultur i tradycji muzycznych Europy, lider zespołu Organum. Grupa warsztatowa pod jego kierownictwem zagłębi się w świat muzyki polifonicznej.
Przedmiotem warsztatu będzie muzyka z Kodeksu Occo – niezwykłego manuskryptu związanego z miejscem średniowiecznego cudu eucharystycznego w Amsterdamie (1345 r.). Dzięki Marcelowi Pérèsowi muzyka z tego skarbca zostanie ożywiona tym razem Krakowie, a oprócz muzyki polifonicznej Josquina des Pres grupa warsztatowa będzie pracowała też nad Oficjum do Najświętszego Sakramentu św. Tomasza z Akwinu. Owoce pracy uczestników warsztatów zabrzmią podczas Mszy w Bazylice Ojców Dominikanów w Krakowie w niedzielę 19 stycznia o 15:30.
Start warsztatów w środę 15 stycznia o 17:17, koszt uczestnictwa wynosi 350 zł. Zgłoszenia należy przesyłać na adres: warsztaty@fundacjaswietegobenedykta.pl.
„Projekt Occo” ma na celu wdrożenie śpiewaków w odczytywanie piętnasto- i szesnastowiecznych rękopisów wielogłosowych w oryginalnym zapisie. Znajomość tego zapisu jest kluczowa dla uchwycenia natury i wewnętrznej dynamiki konstrukcji dźwiękowych gotyku płomienistego. Ten system notacji odsłania jednocześnie wielość parametrów związanych z koncepcją, przekazem i funkcją muzyki, której jest znakiem.
W celu rzeczywistego pogłębienia znajomości notacji projekt będzie realizowany w dłuższym okresie. Na rok 2019 przewidzianych jest kilka spotkań. Umożliwi to praktyczne zaznajomienie się z tą notacją, konieczne do przywrócenia do życia skarbów wielogłosowych tamtej epoki, większej grupie śpiewaków.
Kodeks Occo to rękopis wykonany na początku XVI wieku w pracowni Piotra Alamiré, najznakomitszego kaligrafa tego okresu. Zawiera on liczne skarby polifonii franko-flamandzkiej XV wieku. Niektóre z nich są znane — zostały skomponowane przez wielkich śpiewaków tamtej epoki, takich jak Isaac, Mouton, Josquin des Prez; inne zaś są dziełem kompozytorów anonimowych. Rękopis powstał na potrzeby amsterdamskiego kościoła Heilige Stede, służącego kultowi Najświętszego Sakramentu. Kościół ten został zbudowany w XIV wieku w miejscu cudu, który nastąpił na tym miejscu: Hostia wrzucona w ogień podniosła się z płomieni i pozostała tak w zawieszeniu przez wiele dni.
Cud ten miał wielki oddźwięk i Amsterdam stał się dzięki niemu miejscem kultu. Jeszcze dzisiaj, aby czcić pamięć tego wydarzenia, każdego roku w środku marca odbywa się w Amsterdamie wielka milcząca procesja, która rozpoczyna się o północy i gromadzi ok. 12 tysięcy osób.
Zgodnie z naszym planem grupa polskich śpiewaków, kiedy już będzie gotowa, włączy się w tę celebrację religijną, ożywiając w licznych kościołach Amsterdamu wielogłosowe skarby spisane w kodeksie Occo i oczekujące cicho na chwilę, w której powrócą do życia. Na spotkaniach tych zgłębiamy w pierwszym roku Missa Pange Lingua Josquina Desprez, Tantum ergo oraz introit Cibavit w wersji wielogłosowej anonimowego autora.
Zarazem będziemy studiować jednogłosowe oficjum ku czci Najświętszego Sakramentu autorstwa świętego Tomasza z Akwinu. Oficjum to, skomponowane niedługo po oficjalnym ogłoszeniu święta Bożego Ciała w 1264 r., stanowi bowiem muzyczne i teologiczne źródło nabożeństwa ku czci Najświętszego Sakramentu i w XV wieku stało się podstawą wspaniałych opracowań artystycznych. Kodeks Occo jest tego najważniejszym świadectwem.
Marcel Pérès