Udostępnij ten artykuł
Vademecum diakona to seria przygotowana przez o. Grzegorza Dońca OP dla serwisu Liturgia.pl. To zestaw praktycznych pomocy dla diakonów i nie tylko. Tym razem o. Grzegorz poddaje analizie strukturę tonu C z Graduale Romanum, nazywanym dalej tonem III rzymskim.
Korekty materiału do serii, sporządzenia zapisu kwadratowego i nagrania przykładów podjął się o. Wojciech Sznyk OP.
Dialog przed Ewangelią
Przed lekcją Ewangelii w tonie III rzymskim stosuje się poniższy dialog:
Inicjum i mediacja
Formuła inicjalna w tonie III rzymskim nie jest ściśle wyszczególniona; w swojej konstrukcji melorytmicznej zbliża się do mediacji. Mediacja natomiast zbudowana jest na trzech akcentach wyrazowych, przez co przypomina konstrukcję mediacji w tonie dominikańskim.
Oto inicjum i mediacja w tonie III rzymskim:
Terminacja
Formuła terminacji opiera się na ostatnim akcencie w zdaniu. Wygląda ona następująco:
Pytanie
Zdanie pytajne posiada własną formułę. Rozpoczyna się ono od niższej nuty sol i wznosi się poprzez fa do nuty la. W pytaniu na ostatniej akcentowanej sylabie dwie nuty łączą się w pes.
Zgodnie z sugestią Marcina Bornusa-Szczycińskiego, podajemy również drugi wariant użycia formuły pytania, wzięty wprost z Graduale Romanum (1974). “Tam, we wszystkich trzech melodiach, konsekwentnie i zawsze pes jest na końcu pytania, niezależnie, od akcentu, który wydobywa się za pomocą umieszczenia akcentowanej sylaby ostatniego słowa o ton wyżej w stosunku do poprzedniej nuty. To forma celowa, choć w pewnym sensie sztuczna. Ale to właśnie wydobywa doskonale formę pytającą.” – dopowiada pan Marcin.
Oto przykład dwuczęściowego zdania pytajnego:
Zakończenie
Formuła zakończenia lekcji ma swoją własną mediację i terminację. Mediacja zaczyna się na ostatniej akcentowanej sylabie przed pauzą:
Dialog po Ewangelii
Po lekcji Ewangelii stosuje się następujący dialog:
Przykład Ewangelii
