Udostępnij ten artykuł
Wielka Sobota to dzień ciszy. Król zasnął, aby obudzić otchłań, jak czytamy w Starożytnej Homilii na Świętą i Wielką Sobotę. Ale już po zmroku rozpoczyna się świętowanie Zmartwychwstania. Znowu rozlega się Alleluja i Gloria. Chrystus czyni wszystko nowe, a my razem z zastępami aniołów włączamy się w radość ze zwycięstwa Króla.
Liturgia rozpoczyna się od liturgii światła, po której następuje liturgia słowa – tej nocy bardzo rozbudowana. Potem następuje liturgia chrzcielna i liturgia eucharystyczna.
Tak jak poprzednim razem, przedstawiamy Wam dwie propozycje śpiewów. Pierwsza z nich to pieśni wielogłosowe, druga pochodząca z Graduale Simplex pojawi się we wpisie jutro.
CELEBRANS, DIAKON
Celebrans powinien dobrze przygotować się do przewodniczenia liturgii Wigilii Paschalnej. Wiele z części dzisiejszej liturgii jest zaplanowana do śpiewu – jak Exsultet czy modlitwa błogosławieństwa wody chrzcielnej. Stąd warto omówić przebieg liturgii z odpowiedzialnym za jej przygotowanie oraz dobrze przygotować poszczególne śpiewy.
Warto w dniu dzisiejszym odśpiewać Ewangelię – stąd warto, aby diakon lub inna odpowiednia osoba przygotowała ten śpiew.
Warto również odśpiewać inne czytania – szczególnie Epistołę.
ZESPÓŁ ŚPIEWACZY I ZGROMADZENIE WIERNYCH
Zespół śpiewaczy powinien zatroszczyć się o przygotowanie śpiewu tak, by wierni mogli przez śpiew czynnie uczestniczyć w liturgii (participatio acutosa), stąd repertuar należy przygotować tak, by obok utworów trudniejszych były również takie, które zjednoczą lud we wspólnym śpiewie.
Oprócz tego warto zatroszczyć się, by przed liturgią przygotować wiernych do śpiewu przez np. krótkie przedstawienie nieznanej do tej pory pieśni lub udostępniając teksty pieśni. Jednak należy zrobić to tak, aby wierni zachowywali milczenie tak, by mogli bez rozproszenia wejść w celebrację liturgii.
Należy zatroszczyć się, aby psalm responsoryjny wykonać z ambony.
LITURGIA ŚWIATŁA
Poniżej prezentujemy wzór wykonania orędzia wielkanocnego – Exsultetu:
Exsultet – wersja dłuższa (Mszał rzymski, s. 155)
Exsultet – wersja krótsza (Mszał rzymski, s. 162)
LITURGIA SŁOWA
Liturgię słowa można sprawować w sposób uroczysty śpiewając podane lekcje ze Starego i Nowego Testamentu. Warto jednak spojrzeć na przygotowanie śpiewów liturgii słowa w sposób integralny dla wszystkich trzech celebracji Triduum Paschalnego.
Należy pamiętać, że po psalmach responsoryjnych i aklamacją przed Ewangelią pierwszeństwo w śpiewie ma Ewangelia, potem Epistoła, a dopiero na końcu czytania. Oznacza to, że np. nie należy śpiewać Epistoły, jeżeli nie będzie śpiewana Ewangelia.
Pierwsze czytanie – dłuższe – (Rdz 1, 1 – 2, 2): neumy
Pierwsze czytanie – krótsze – (Rdz 1, 1. 26-31a): neumy
Drugie czytanie – dłuższe – (Rdz 22, 1-18): neumy
Drugie czytanie – krótsze – (Rdz 22, 1-2. 9-13. 15-18): neumy
Trzecie czytanie (Wj 14, 15 – 15, 1a): neumy
Czwarte czytanie (Iz 54, 4a. 5-14): neumy
Piąte czytanie (Iz 55, 1-11): neumy
Szóste czytanie (Ba 3, 9-15. 32 – 4, 4): neumy
Siódme czytanie (Ez 36, 16-17a. 18-28): neumy
Ósme czytanie (Rz 6,3-11): tutaj
Ewangelia (J 18,1 – 19,42): tutaj
LITURGIA CHRZCIELNA
Poniżej prezentujemy wzór wykonania modlitwy poświęcenia wody:
Poświęcenie wody (Mszał rzymski, s. 174)
***
REPERTUAR LITURGII WIGILII PASCHALNEJ
Propozycja pierwsza (P. Myćka OPs)
Odnowienie przyrzeczeń chrzcielnych
Sławię Cię, Panie (Niepojęta Trójco): sopran – alt – tenor – bas
Komentarz:
Ten utwór jest wyrazem radości płynącej z odkupienia. Chrzest włącza nas w Chrystusa, w Jego śmierć i Jego zmartwychwstanie. Cieszmy się więc z możliwości uczestnictwa w tym.
Przygotowanie darów
Chrystus Pan zmartwychwstał (Niepojęta Trójco): sopran – alt – tenor – bas
Komentarz:
Tekst tej pieśni mówi o ofierze Chrystusa i jej zbawczych owocach. Eucharystia jest z nią ściśle związana. To z niej będziemy czerpać. Ten utwór przypomina o ofierze Chrystusa, jednocześnie zwracając uwagę na jej odkupieńczy charakter i zwycięstwo nad śmiercią.
Śpiew na Komunię
Chrześcijanie, klaszczcie w dłonie (Niepojęta Trójco): sopran – alt – tenor – bas
Regnavit Dominus (Niepojęta Trójco): sopran – alt – tenor – bas
Komentarz:
W antyfonie czytamy:
Chrystus został ofiarowany jako nasza Pascha, obchodźmy nasze święto w szczerej radości. Alleluja.
Niech więc wyrazem tej radości, wypływającej ze złączenia z Chrystusem udzielającym nam swojego życia, będą również wykonywane pieśni.
Śpiew po Komunii
Boże, Ty nie odmawiasz (Niepojęta Trójco): sopran – alt – tenor – bas
Komentarz:
Chwalmy Boga za Jego miłosierdzie, przez które zesłał swojego Syna na świat, dla naszego zbawienia. Niech śpiew po Komunii będzie dziękczynieniem za ten dar.
Początek procesji
Chrystus zmartwychwstan jest (Niepojęta Trójco/Siedlecki): sopran – alt – tenor – bas
Wesoły nam dzień (Niepojęta Trójco/Siedlecki): sopran – alt – tenor – bas
O dniu radosny (Niepojęta Trójco): sopran – alt – tenor – bas
Komentarz:
Trwając w radości wyruszamy w procesji za Zmartwychwstałym. Warto podczas niej wykorzystywać pieśni znane, aby całe zgromadzenie mogło się włączyć w ich śpiew. Zgodnie z zaleceniami Mszału, procesję warto zacząć pieśnią Chrystus zmartwychwstan jest lub Wesoły nam dzień.
Zakończenie procesji
Ciebie Boga wysławiamy (Niepojęta Trójco/Siedlecki): sopran – alt – tenor – bas
Komentarz:
Podążając za Mszałem, na zakończenie procesji należy zaśpiewać hymn Te Deum. Powinien zaintonować go Kapłan.
Wyście
Cała Ziemio (Niepojęta Trójco): sopran – alt – tenor – bas
Zwycięzca śmierci (Niepojęta Trójco/Siedlecki): sopran – alt – tenor – bas
Komentarz:
Jako świadkowie zmartwychwstania mamy iść i głosić tę radość całemu światu. Stąd właśnie wybór pieśni Cała ziemio. Z kolei pieśń Zwycięzca śmierci, zwłaszcza jej ostatnia zwrotka, jest też modlitwą do Zmartwychwstałego:
Przez Twe chwalebne, Chryste, zmartwychwstanie / Daj w łasce Twojej stateczne wytrwanie / I niech tak w chwale, jakoś Ty, równie my / Zmartwychwstaniemy. Alleluja.
Propozycja druga (Graduale Simplex)
Podczas Triduum Paschalnego, zwłaszcza w większych kościołach, należy korzystać z bogatego skarbca muzyki sakralnej (Paschalis sollemnitatis, n. 42). Dlatego czymś pomocnym i istotnym może być tutaj wykorzystanie niektórych lub wszystkich śpiewów z Graduału Zwykłego, którego neumy nie są skomplikowane – księga ta powstała z myślą o użytku w mniejszych kościołach. W ten sposób można będzie wykorzystać poszczególne antyfony z psalmami (lub same antyfony).
PROPRIA.
KYRIALE – CZĘŚCI STAŁE
Nagrania śpiewów pojawią się pod koniec naszego cyklu.
